Moved Permanently

ATALARDAN GELEN ADETLERİMİZ

İçinde bulunduğumuz zaman içinde uyguladığımız pek çok adetlerimizin Oğuz Kaan döneminden gelme olduğu bilinen gerçeklerdir. Hemen her gün uyguladığımız bu adetlerin hayatımızın her safhasında yer alması bizim ne kadar güzel ve güçlü bir kültür hazinemiz olduğunun delilidir de.

Düğün adetlerimiz, ölüm adetlerimiz, doğum adetlerimiz, nikâh adetlerimiz, düğün öncesi ve sonrası yapılanların tamamı bize atalarımızın birer miraslarıdır. Ancak bu adetlerimiz zaman içinde eriyip gitmektedir. Kimine çağ dışılık, kimine asrilik, kimine bencillik ve egoistlik engel olmaktadır.

Türk tarihinin biline 5000 yıllık zamanı içinde süre gelen bu adetler şimdilerde ortadan kaldırılmaya çalışılmaktadır.

Mesela bir düğün âdeti olan “ okuntu gönderme” ilk Türklerde ok-untu yani okla çağırma, okla davettir. Yapılacak düğünlere (toy) ok gönderilerek yapılmaktadır. Okla yapılan davetiyelerde kişinin sosyal statüsüne göre ok gönderilirdi. Daveti yapan kişinin yakın akrabası veya toplum içinde saygınlığı çok olan kişilere üç tane ok gönderilirdi. Sosyal statüsü daha zayıf olanlara da iki tane ok gönderilirdi. Sosyal statüsü çok zayıf olanlara da tek ok gönderilirdi.

Çok değil bundan 40- 50 yıl öncesine kadar bilhassa köy düğünlerinde bu usul hala geçerli idi ve düğün sahibi olan kişi başka bir köye okuntucu göndereceği zaman gönderdiği kişi yakın akraba veya hatırlı biri ise ona heybenin içine hindi konurdu. Yakın akraba değil ise yine de hatırlı gönüllü birisi ise ona da tavuk konurdu. Durumu zayıf olanlara da çörek konur veya şeker, üzüm, leblebi gibi anma yiyecekleri konurdu.

Türklerin hemen her sosyal olaylarında başkalarıyla yardımlaşma, onları koruma amaçlı hareket edilirdi. Gerek düğünlerde, gerek cenazelerde yapılan hareketlerinde yardım ve dayanışma amaçlı yapıldığı görülmektedir.

Günümüzde bu okuntu gönderme geleneği yerini dijital haberleşmeler veya kâğıt davetiyelere bırakmıştır. Amaç aynı olmasına rağmen metot başkalaşmıştır.

Eski Türk geleneğinden günümüze kadar gelen bir başka düğün âdeti ise şimdilerde gelinin ve damadın başına saçılan konfetilerdir. İlk Türklerde bu adet gelinin ve damadın başına darı saçmakla yapılırdı. Darı saçmanın bir amacı vardı. Darı kadar çoğalın, darı kadar bereketli olun manasına darı veya buğday serpilirdi. Bizim zamanımızda da leblebi, şeker veya bozuk para saçılırdı. Şimdilerde ise bu adetler kalkmış olup kâğıt konfetiler saçılmaktadır. Gerçi bütün düğünlerde de yapılmamaktadır. Yani yavaş yavaş bu adette ortadan kalkmaya mahkûm gözükmektedir.

Yapılan adetler bir kültür olayı olduğu için aslına uygun yaşatılmasında ve yeni nesillere bu şekilde bırakılmasında fayda vardır. Zaten kültürün bir amacı da güzelliklerin bir sonraki nesillere bırakılmasıdır. Öyleyse bu amaca uygun hareket etmek bizim en büyük görevimiz olmalı ve kültürümüze sahip çıkarak gelecek nesillere bırakmamız gerekmektedir.